1.1. ASA / ISO Ayarları
Fotoğraf kavramının kökeninin Photo (Işık) ve Graphie(yazmak –çizmek)
sözcüklerinden geldiğini biliyorsunuz. Işıkla çizmek sözcüklerindeki gülümseten espri tam
yerinde bir saptamadır. Çünkü anlamında ışığın olmadığı yerde fotoğraf olmaz. Gerçek
dünyadaki görünümlerin fotoğraf haline getirilebilmesi mutlaka ışık, ışığın yansıyarak kayıt
olduğu film gibi duyarlı bir yüzey, kayıt işlemini yapan yani ışıkla bu yüzeye çizim yapan
kullanıcı ve makine donanımı gerekir. Çizmekle işaret edilen anlam ise fotoğrafçının
makinesi ve bu alanda kullandığı birçok araç-gereçle ışığı yönlendirip denetim altında
tutarak, film gibi duyarlı bir yüzey üzerinde istediği biçimde görüntüler elde etmesini ifade
eder. Modülün içeriğini oluşturan işlemlerden SA/ISO Ayarı, Diyafram Ayarı ve Enstantane
Ayarı ışığı kontrol altında tutmak için yapılır.
Fotoğraf çekiminin ana ilkesi ışığa karşı duyarlılaştırılmış film ya da dijital sensörün,
duyarlık oranına uygun olarak, yeterli bir süre içinde gerekli miktarda ışığı etkisi altında
tutulmasıdır. Siz de ortamdaki ışığı kontrol altında tutabilmek için, önce kayıt malzemesinin
ışık duyarlılık değerlerini (ASA/ISO hızını) ayarlayıp makinenize tanıtmalı, sonra da bu
ayara bağlı olarak iki ayar daha yapmalısınız. Bunlar Diyafram ve Enstantane ayarlarıdır. Bu
iki ayarı modül içindeki 2. ve 3. faaliyetlerde ayrıntılı olarak göreceksiniz. Şimdilik
ASA/ISO ayarını daha iyi kavrayarak ayarlamanız için objektiften geçen ışığın miktarını
diyafram, ne kadar sürede geçeceğini ise enstantane ayarıyla yapacağınızı bilmeniz yeterli.
ASA /ISO yapmanız için öncelikle kayıt malzemesinin ışıktan etkilenme oranını belirten
duyarlık değerlerini ve özelliklerini bilmeniz gerekir.
ÖĞRENME FAALİYETİ–1
AMAÇ
ARAŞTIRMA
4
1.2. ASA/ISO Değerleri
Ülkeden ülkeye değişiklik gösteren film duyarlık ölçü birimi Türkiye’de makineler ve
filmler üzerinde ASA, ASA/ISO ya da ASA/DIN standartlarıyla gösterilir. ASA (American
Standart Association) Amerikan Standartlar birimi, ISO (International Standart Organisation)
ise Uluslararası Standartlar Kurumu birimidir. Fotoğrafçılıkta özellikle filmlerde ASA/ISO
değerlerinin yanında bir de daha çok Avrupa ülkelerinde kullanılan ve kısaca DIN (Deutche
Industry Normen) olarak adlandırılan Alman ölçü birimi bulunmaktadır. ISO standartında
sol tarafa ASA sağ tarafa DIN değerleri yazılır 100ASA/21DIN gibi.
ASA ve DIN duyarlık standardı birbirinden farklı değer birimlerine sahiptir; ancak her
iki standardın değerinin de karşılıklı denk düşen bir dizilişleri vardır (64 ASA–19 DIN gibi).
Çizelgede sıralanan tüm değerler kendinden sonraki üçüncü değerin iki katı az duyarlıklı,
önceki üçüncü değerden ise iki kat çok duyarlıdır. Üç değerde bir tamamlanan bu
katlanmaya, değerler kıyaslanırken bir “stop ya da durak” denebilir. Kısaca çizelgedeki üç
basamak bir stop yapar. Örneğin, 200 ASA filmden iki kat yani bir stop daha duyarlı olan
400 ASA, dört kat yani iki stop daha duyarlı olan ise 800 ASA’ dır.
Her biri belirli düzeydeki duyarlığa karşılık gelen bu değerleri aşağıdaki denklik
çizelgesinde inceleyiniz.
5
ASA/ISO VE DIN DEĞERLERİ DENKLİK ÇİZELGESİ
ASA-ISO DIN
1 1
1.2 2
1.6 3
2 4
2.5 5
3 6
4 7
5 8
6 9
8 10
10 11
12 12
16 13
20 14
25 15
32 16
40 17
50 18
64 19
80 20
100 21
125 22
160 23
200 24
250 25
320 26
400 27
500 28
650 29
800 30
1000 31
1250 32
1600 33
2000 34
2500 35
3200 36
4000 37
Çizelgedeki standart duyarlık değerlerine zamanla teknolojik gelişime bağlı olarak
daha duyarlı filmler eklenmektedir.
Normal Işıkta 100
ASA ile çekildi
Az Işıkta 100
ASA ile çekildi
Normal Işıkta 400
ASA ile çekildi
Az Işıkta 400
ASA ile çekildi
6
Fotoğraf kavramının kökeninin Photo (Işık) ve Graphie(yazmak –çizmek)
sözcüklerinden geldiğini biliyorsunuz. Işıkla çizmek sözcüklerindeki gülümseten espri tam
yerinde bir saptamadır. Çünkü anlamında ışığın olmadığı yerde fotoğraf olmaz. Gerçek
dünyadaki görünümlerin fotoğraf haline getirilebilmesi mutlaka ışık, ışığın yansıyarak kayıt
olduğu film gibi duyarlı bir yüzey, kayıt işlemini yapan yani ışıkla bu yüzeye çizim yapan
kullanıcı ve makine donanımı gerekir. Çizmekle işaret edilen anlam ise fotoğrafçının
makinesi ve bu alanda kullandığı birçok araç-gereçle ışığı yönlendirip denetim altında
tutarak, film gibi duyarlı bir yüzey üzerinde istediği biçimde görüntüler elde etmesini ifade
eder. Modülün içeriğini oluşturan işlemlerden SA/ISO Ayarı, Diyafram Ayarı ve Enstantane
Ayarı ışığı kontrol altında tutmak için yapılır.
Fotoğraf çekiminin ana ilkesi ışığa karşı duyarlılaştırılmış film ya da dijital sensörün,
duyarlık oranına uygun olarak, yeterli bir süre içinde gerekli miktarda ışığı etkisi altında
tutulmasıdır. Siz de ortamdaki ışığı kontrol altında tutabilmek için, önce kayıt malzemesinin
ışık duyarlılık değerlerini (ASA/ISO hızını) ayarlayıp makinenize tanıtmalı, sonra da bu
ayara bağlı olarak iki ayar daha yapmalısınız. Bunlar Diyafram ve Enstantane ayarlarıdır. Bu
iki ayarı modül içindeki 2. ve 3. faaliyetlerde ayrıntılı olarak göreceksiniz. Şimdilik
ASA/ISO ayarını daha iyi kavrayarak ayarlamanız için objektiften geçen ışığın miktarını
diyafram, ne kadar sürede geçeceğini ise enstantane ayarıyla yapacağınızı bilmeniz yeterli.
ASA /ISO yapmanız için öncelikle kayıt malzemesinin ışıktan etkilenme oranını belirten
duyarlık değerlerini ve özelliklerini bilmeniz gerekir.
ÖĞRENME FAALİYETİ–1
AMAÇ
ARAŞTIRMA
4
1.2. ASA/ISO Değerleri
Ülkeden ülkeye değişiklik gösteren film duyarlık ölçü birimi Türkiye’de makineler ve
filmler üzerinde ASA, ASA/ISO ya da ASA/DIN standartlarıyla gösterilir. ASA (American
Standart Association) Amerikan Standartlar birimi, ISO (International Standart Organisation)
ise Uluslararası Standartlar Kurumu birimidir. Fotoğrafçılıkta özellikle filmlerde ASA/ISO
değerlerinin yanında bir de daha çok Avrupa ülkelerinde kullanılan ve kısaca DIN (Deutche
Industry Normen) olarak adlandırılan Alman ölçü birimi bulunmaktadır. ISO standartında
sol tarafa ASA sağ tarafa DIN değerleri yazılır 100ASA/21DIN gibi.
ASA ve DIN duyarlık standardı birbirinden farklı değer birimlerine sahiptir; ancak her
iki standardın değerinin de karşılıklı denk düşen bir dizilişleri vardır (64 ASA–19 DIN gibi).
Çizelgede sıralanan tüm değerler kendinden sonraki üçüncü değerin iki katı az duyarlıklı,
önceki üçüncü değerden ise iki kat çok duyarlıdır. Üç değerde bir tamamlanan bu
katlanmaya, değerler kıyaslanırken bir “stop ya da durak” denebilir. Kısaca çizelgedeki üç
basamak bir stop yapar. Örneğin, 200 ASA filmden iki kat yani bir stop daha duyarlı olan
400 ASA, dört kat yani iki stop daha duyarlı olan ise 800 ASA’ dır.
Her biri belirli düzeydeki duyarlığa karşılık gelen bu değerleri aşağıdaki denklik
çizelgesinde inceleyiniz.
5
ASA/ISO VE DIN DEĞERLERİ DENKLİK ÇİZELGESİ
ASA-ISO DIN
1 1
1.2 2
1.6 3
2 4
2.5 5
3 6
4 7
5 8
6 9
8 10
10 11
12 12
16 13
20 14
25 15
32 16
40 17
50 18
64 19
80 20
100 21
125 22
160 23
200 24
250 25
320 26
400 27
500 28
650 29
800 30
1000 31
1250 32
1600 33
2000 34
2500 35
3200 36
4000 37
Çizelgedeki standart duyarlık değerlerine zamanla teknolojik gelişime bağlı olarak
daha duyarlı filmler eklenmektedir.
Normal Işıkta 100
ASA ile çekildi
Az Işıkta 100
ASA ile çekildi
Normal Işıkta 400
ASA ile çekildi
Az Işıkta 400
ASA ile çekildi
6
